In de praktijk merk ik dat oudere mensen het soms prettig vinden om iemand mee te nemen naar de notaris; een kind, een goede vriend, een nicht of neef… Iemand die dichtbij staat en die men vertrouwt. Twee weten immers meer dan één… en het is toch al zo ingewikkeld!
Als het om een algemeen gesprek gaat, bijvoorbeeld om het inwinnen van informatie, dan is dat prima. Maar als oudere mensen een testament of een levenstestament willen opstellen, dan is voorzichtigheid geboden. Ten eerste moet de notaris zorgvuldig handelen bij de beoordeling van de wilsbekwaamheid van de (levens)testateur. Ten tweede moet de notaris voldoende waarborgen dat de testateur zijn wil op onafhankelijke wijze – dus zonder beïnvloeding van derden – aan de notaris kan overbrengen.
De notaris dient al het nodige te doen om zich ervan te vergewissen dat de betrokkene bij het vormen en uiten van zijn wil niet op ongewenste wijze is beïnvloed door (de aanwezigheid van) een derde.
De notaris dient ook oog te hebben voor mogelijke financiële uitbuiting van ouderen. Bij de beoordeling daarvan kan het bijvoorbeeld van belang zijn wie de afspraak heeft gemaakt en of de testateur nog volop in het leven staat; of de testateur zelfstandig naar kantoor is gekomen, ofwel daarbij is begeleid of opgewacht door een derde.
Als er ruzie in de familie is, dan is het belangrijk dat de notaris de testateur onder vier ogen spreekt, zodat de testateur zelf duidelijk kan maken wat hij wil regelen en waarom. Als een toekomstige begunstigde/gemachtigde bij het gesprek of de ondertekening aanwezig zou zijn, dan geeft dat op z’n minst de schijn van beïnvloeding. Dat kan de rechtsgeldigheid van het (levens)testament aantasten en daar is niemand bij gebaat.